Gegevens over de post-bachelor opleiding Docent Nederlands als Tweede Taal en Culturele Diversiteit, Hogeschool Windesheim
Inleiding
Nederlands als tweede taal is aan de orde in alle lagen van het onderwijs. Zowel in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs, het beroepsonderwijs als in de volwasseneneducatie stromen leerlingen in die het Nederlands niet of in mindere mate machtig zijn. Daarnaast is Nederlands als tweede taal onderdeel van inburgeringstrajecten. Om tegemoet te komen aan de behoeften van al deze leerlingen, zijn gespecialiseerde leraren nodig. In deze opleiding richten we ons dan ook op het lesgeven aan nieuwkomers in alle vormen van onderwijs, waarbij we ook expliciet aandacht besteden aan culturele diversiteit. Deelnemers die deze opleiding met een voldoende beoordeling afronden, zijn gespecialiseerd in het onderwijs in nieuwkomers en ontvangen het certificaat docent NT2. Vanuit de opleiding is het mogelijk door te stromen naar de leerroute Expert in Nieuwkomersonderwijs en Culturele Diversiteit (Master Educational Needs) die zowel in een reguliere als een e-learning-variant wordt aangeboden op de Hogeschool Windesheim.
Algemene gegevens
Duur van de opleiding: één jaar.
Aantal bijeenkomsten: 30 dagdelen.
Studiebelastingsuren: (incl. praktijkuren): 650 uur (90 contacturen, 320 uur zelfstudie/leerteams/portfolio, 240 uur stage/werk in onderwijspraktijk)
Aantal deelnemers: maximaal 20 per groep, start september
Locatie: Hogeschool Windesheim, Zwolle
Toelatingseisen
Je hebt minimaal een afgeronde hbo-opleiding of academische opleiding. Je hoeft geen onderwijsbevoegdheid te hebben, maar dit is wel een pre. Deelnemers die al in bezit zijn van een onderwijsbevoegdheid krijgen vrijstelling voor het onderdeel algemene didactiek (zie ‘onderdelen van de opleiding’). Om na te gaan hoe de leerroute er voor individuele studenten uit gaat zien, wordt een uitgebreide intake gehouden.
Inhoud en opzet
Eindtermen gebaseerd op
- De nieuwe wettelijke bekwaamheidseisen in het onderwijs (geldend sinds 1 augustus 2017, zie bijvoorbeeld hier);
- Competentieprofiel BVNT2 (Beroepsvereniging Nederlands als Tweede Taal).
Evaluatie en eindbeoordeling
Gedurende de opleiding werk je, o.a. met behulp van verwerkingsopdrachten, aan een portfolio. Hierin verzamel je bewijzen waarmee je laat zien te voldoen aan de bekwaamheidseisen lerarenopleidingen en het competentieprofiel BVNT2. De eindbeoordeling vindt plaats via de beoordeling van het portfolio in combinatie met een ‘show-and-share’. Tussentijds krijg je feedback op verwerkingsopdrachten en is er een stagebezoek en voortgangsgesprek.
Certificaat
Na succesvol afronden van de opleiding ontvang je het certificaat Docent Nederlands als Tweede Taal en Culturele Diversiteit in combinatie met een Bewijs van Didactische Bekwaamheid.
Omdat de opleiding zich richt op alle lagen van het onderwijs (po, vo, mbo, volwasseneneducatie), wordt op het certificaat een uitstroomprofiel gespecificeerd:
- Primair onderwijs / jonge kinderen
- (Jong)volwassenen en inburgering
Het uitstroomprofiel wordt gebaseerd op de laag van onderwijs waarin je je beroepspraktijk (stage) uitvoert. Het uitstroomprofiel ‘(jong)volwassenen en inburgering’ sluit specifiek aan bij de doelgroep van de BVNT2, en biedt de mogelijkheid om te worden ingeschreven in het Beroepsregister van NT2-docenten van de BVNT2.
Onderdelen van de opleiding
De opleiding bestaat uit drie stromen die parallel aan elkaar worden aangeboden.
De eerste stroom (A) gaat over de vakinhoud en vakdidactiek van Nederlands als tweede taal. Thema’s zijn o.a. taalverwerving, taalontwikkeling en meertaligheid, visie op NT2-onderwijs, een krachtige taalomgeving, taal- en toetsbeleid NT2, NT2 en technologie, Spreek-, luister-, lees-, en schrijfvaardigheid, inburgering en duale trajecten.
De tweede stroom (B) gaat over je brede professionele basis en pedagogiek. Zo volg je o.a. lessen over culturele diversiteit. Om goed onderwijs te kunnen geven aan nieuwkomers is het bewustzijn van je eigen achtergrond van belang. Deze achtergrond beïnvloedt de ontmoeting met nieuwkomers vanuit een andere cultuur. Daarnaast werk je aan visievorming, intervisie en algemene didactiek. Dat doe je in lessen en in leerteams (kleine groepen studenten die samenwerken). Deelnemers die al in bezit zijn van een onderwijsbevoegdheid krijgen vrijstelling voor het onderdeel algemene didactiek.
In de derde stroom (C) werk je als (stagiair) NT2-docent in een onderwijssituatie waarin nieuwkomers worden opgeleid (minimaal 240 uur).
Bovenstaande stromen komen op de volgende manieren terug in de opleiding:
Bijeenkomsten en leerteams
Er zijn 30 bijeenkomsten van 3 uur waarin de thema’s van stroom A en B aan de orde komen. Meestal worden er twee opeenvolgende bijeenkomsten besteed aan één thema, waarbij er tussen deze bijeenkomsten gewerkt wordt aan verwerkingsopdrachten behorend bij dat thema. De vakinhoud en vakdidactiek is onder andere gebaseerd op het volledige handboek Nederlands als tweede taal in het volwassenenonderwijs (Bossers et al., 2015; uitgeverij Coutinho). Tijdens de colleges zit je als gehele groep bij elkaar, daarnaast ben je in je leerteam bezig met de koppeling van theorie naar praktijk, bijvoorbeeld door met elkaar uit te wisselen op het gebied van het uitwerken van verwerkingsopdrachten en intervisie.
Beroepspraktijk
De stage (of, voor de al werkzame NT2-docenten: de praktijkuren) is onderdeel van de NT2-docentenopleiding, en loopt het hele jaar door. Het succesvol voltooien van de stage is een voorwaarde voor het verkrijgen van het Bewijs van Didactische Bekwaamheid.
De stage bedraagt ca. 240 onderwijsuren en betreft onderwijs aan een groep leerders (geen één-op-één onderwijs). Je regelt je stageplaats zelf. Deze moet worden goedgekeurd door de opleiding. Het is hierbij belangrijk dat de instelling waar je stage loopt enige professionaliteit kent. Vrijwilligerswerk in een buurthuis is bijvoorbeeld niet geschikt als stage. In praktijk worden bijna alle stages gelopen op een onderwijsinstelling po, vo, mbo, een (liefst erkende) commerciële taalaanbieder, een taalcentrum van een hbo-instelling of universiteit, een volksuniversiteit of een ISK. De gestelde 240 onderwijsuren betreffen onderwijsactiviteiten in de brede context; hieronder vallen lesobservaties, lesvoorbereidingen, lesuitvoeringen aan kleine en grotere groepen, begeleiden van leerlingen (zowel één-op-één als aan grotere groepen), ontwikkelen van materialen, toetsing, overlegmomenten, enzovoorts. Het doel van de stage is dat de student aan de bekwaamheidseisen voldoet.
Portfolio
Gedurende de opleiding werk je aan een portfolio, dat de basis vormt voor de eindbeoordeling. Hierin verzamel je bewijzen waarmee je laat zien te voldoen aan de bekwaamheidseisen lerarenopleidingen en het competentieprofiel BVNT2. Voor studenten die alvast onderdelen van de opleiding op masterniveau af willen ronden, is er de mogelijkheid extra literatuur te bestuderen en de thema’s Nederlands als tweede taal af te ronden met opdrachten op masterniveau. Zo kunnen alvast 10 EC van de master NT2/Nieuwkomers en Culturele Diversiteit (Leerroute van de Master Educational Needs) worden behaald.
Digitale leer- en werkomgeving
De opleiding maakt gebruik van een digitale leer- en werkomgeving, waarop de opdrachten en literatuur te vinden is, powerpoints en materialen van bijeenkomsten worden gedeeld, en opdrachten kunnen worden ingeleverd.
Contact
Voor meer informatie en aanmelding: https://www.windesheim.nl/werk-en-studie/opleidingen-en-cursussen/onderwijs/taal-en-vvto-tto/docent-nt2-in-de-volwasseneneducatie. Ook kunt u contact opnemen met de coördinator van de opleiding, Kees van Someren: cd.van.someren@windesheim.nl.
