Op 17 december heeft minister Koolmees een brief gestuurd naar de Tweede Kamer waarin hij voorstelt in te grijpen in de inburgeringsmarkt omdat hem te veel signalen van fraude hebben bereikt. Wij vinden dat erg op zijn plaats, maar dit is wel erg laat op gang gekomen. Al sinds jaren melden de BVNT2 en vele andere fatsoenlijke en betrouwbare organisaties, dat er op grote schaal fraude wordt gepleegd, maar dat heeft nog nooit geleid tot echt ingrijpende maatregelen. Inmiddels telt de minister zo veel fraudesignalen – van bijna de helft van alle aanbieders zijn fraudesignalen afgegeven – dat hij nu wél maatregelen gaat nemen.
Het aantal directe frauduleuze handelingen is al jaren groeiende en het steekt ons dat steeds opnieuw is gezegd dat er niet kon worden opgetreden als er niet (door ons?) gemeld werd. De verantwoordelijkheid voor opsporing is daarmee stelselmatig in het veld zelf gelegd, terwijl niet het veld, maar de politiek als enige verantwoordelijk is voor deze onmogelijke wet en voor de rigoureuze omwenteling naar een onbegrensde vrije ondernemers- systematiek. ‘Ondernemers’ die de regels niet kennen of ervoor kiezen ze niet te kennen, varen daar wel bij. Niet de hardwerkende en vaak slecht betaalde NT2-docenten. En mensen die Nederlands willen leren al helemaal niet.
De ontwikkelingen in het inburgeringsveld zijn op meerdere onderdelen dramatisch. De BVNT2 uit bij voorbeeld al langere tijd een grote zorg over het groeiend aantal laaggeschoolde inburgeraars die geen passend aanbod krijgen en geen kans om zich te ontwikkelen tot volwaardige en bijdragende burgers in Nederland. Deze groep past wonderwel in het businessmodel van veel foute aanbieders. Er zijn zelfs instellingen die de kandidaten trainen op “zak”-vaardigheden.
Uitlokking 1: Volgens de BVNT2 is al heel lang bekend dat de destijds door minister Leers van het PVV-gedoogkabinet en op grond van het wensenlijstje van de PVV veranderde Wet Inburgering, geheel niet past op de maatschappelijke ontwikkelingen en geen enkel open- markt voordeel voor de doelgroepen, voor de aanbieders en voor de overheid heeft opgeleverd. Het resultaat is alleen maar heel veel fraude, heel veel lage uitstroomniveaus en heel veel ex-vluchtelingen in een bijstandsuitkering, in plaats van in een baan of in een opleiding.
Uitlokking 2: We zien nu ook de wrange opbrengsten van de naar de open markt gebrachte WEB-gelden. Van de subsidies die gemeenten kunnen gebruiken voor lessen aan laaggeschoolden, blijft veel op de plank liggen. Verder zien we dat de aanbestedingen bij de gemeenten in veel gevallen leiden tot keuzes voor de allerlaagste prijs (met geen garantie op succes of kwaliteit), met ronduit tragische gevolgen voor NT2-docenten: geen goede arbeidscondities, veel ondeskundige collega’s en een belachelijk laag tarief. Er ontstaat een race naar de bodem. Wie gaat die stoppen? De Tweede Kamer? De VNG? Ook hier is eigenlijk de politiek geheel verantwoordelijk; wel de wetten aanpassen, maar geen criteria voor kwaliteitszorg en voor controle op naleving inbouwen.
De BVNT2 vindt het ook tragisch dat er op dit moment goede scholen – betrouwbare en bonafide instellingen – de wacht krijgen aangezegd omdat de NT2-docenten in de klas op een laptop willen werken, terwijl er talloze instellingen zijn die zowel inburgeraars, docenten als de overheid oplichten en nog steeds daarmee kunnen doorgaan. De BVNT2 heeft deze problematiek op het ministerie aangekaart.
Op de valreep van 2018 ziet de BVNT2 een werkveld met een inburgeringsbeleid met deerniswekkende gevolgen voor veel inburgeraars en NT2-docenten en begeleiders. We willen in Den Haag de komende maanden pleiten voor, niet alleen een snelle nieuwe wet, maar stevige wijzigingen in het huidige beleid en in de aansturing, om te redden wat er nog te redden valt. Om te beginnen (we hebben dat al vaker bepleit) geen nieuwe aspirant- aanbieders meer laten aannemen door BOW. Er zijn voorlopig nog genoeg goede scholen; laat die het werk zorgvuldig en op een acceptabele manier verdelen!
Het bestuur van de BVNT2
December 2018
